زندگی مشترک همواره با تغییرات، چالش ها و بحران های متعددی همراه است؛ زوجین در طول زندگی با مسائل متنوعی از جمله مشکلات اقتصادی، فشارهای شغلی گرفته تا تعارضهای خانوادگی، بیماری، فرزند پروری و حتی بحران های اجتماعی مواجه میشوند، آنچه کیفیت رابطه را تعیین میکند، نه فقدان مشکلات، بلکه نحوه مواجهه زوجین با این مشکلات است.
به گزارش خبرگزاری سلامت (طبنا) از فارس، دکتر «فاطمه عادلمند»، دکترای تخصصی روانشناسی و روانشناس مرکز مشاوره دانشگاه، گفت: تابآوری زوجی به عنوان یک سازه روانشناختی، به توانایی زوجین در سازگاری مثبت با شرایط دشوار و حفظ پایداری رابطه اشاره دارد.
تابآوری زوجی چیست؟
به گفته دکتر عادلمند، نظریه سیستم های خانواده تأکید دارد که رابطه زوجی یک نظام پویا است که تغییرات و فشارهای بیرونی میتوانند آن را متأثر کنند؛ بنابراین تاب آوری در روابط زوجین صرفاً ویژگی فردی نیست، بلکه حاصل تعاملات دوسویه، الگو های ارتباطی و انسجام عاطفی میان همسران است.
وی افزود: از منظر نظریه دلبستگی، زوجینی که سبک دلبستگی ایمن دارند، بیشتر قادرند در شرایط بحرانی به یکدیگر تکیه کنند و حمایت متقابل نشان دهند؛ در حالی که سبک های اجتنابی یا مضطرب، اغلب موجب افزایش تنش و کاهش تابآوری میشوند.
مؤلفههای تابآوری زوجی
این روانشناس مؤلفه های اصلی تابآوری را شامل ارتباط مؤثر، حل تعارض سازنده، انسجام و همبستگی عاطفی، انعطاف پذیری و معنا بخشی به تجربه ها عنوان کرد.
دکتر عادل مند با اشاره به اینکه ارتباط صادقانه درباره نیازها و احساسات و پرهیز از سرزنش زیربنای تاب آوری است، اظهار کرد: زوجهای تابآور، بحرانها را تهدید صرف نمیبینند، بلکه فرصتی برای رشد شخصی و مشترک تعبیر میکنند.
عوامل تأثیرگذار بر تابآوری
به گفته وی، عوامل فردی مانند عزت نفس، تنظیم هیجان، سلامت روان و مهارت های مقابلهای هر یک از همسران، عوامل بین فردی مثل کیفیت رابطه، اعتماد متقابل و حمایت اجتماعی و همچنین عوامل محیطی مانند منابع اجتماعی، حمایت خانواده گسترده، وضعیت اقتصادی و هنجارهای فرهنگی، همگی نقش مهمی در میزان تابآوری دارند.
این روانشناس مرکز مشاوره دانشگاه ادامه داد: تحقیقات نشان میدهد زوجین تاب آور سطح رضایت زناشویی بالاتری دارند، کمتر دچار طلاق و جدایی میشوند و فرزندانشان از سلامت روانی و عملکرد تحصیلی بهتری برخوردارند.
راهکارهایی برای تقویت تابآوری زوجی
دکتر عادلمند توصیه کرد: آموزش مهارتهای ارتباطی از جمله گوش دادن فعال و بیان غیرتهاجمی احساسات، مدیریت استرس و تنظیم هیجان با روشهایی مانند مراقبه و تنفس عمیق، ایجاد تجربیات مثبت و خاطره سازی، حمایت متقابل در شرایط بحران و مراجعه به مشاوره خانواده در مواقع تعارض شدید، از اقدامات مؤثر در افزایش تابآوری هستند.
تابآوری، موتور رشد زندگی مشترک
وی در پایان یادآور شد: تابآوری در روابط زوجین فرایندی پویا، تعاملی و قابل یادگیری است، این توانایی نه تنها به همسران کمک میکند بحرانها را پشت سر بگذارند، بلکه زمینهساز شکلگیری رابطهای عمیقتر، صمیمانهتر و پایدارتر است و میتواند علاوه بر نقش محافظتی، موتور رشد زندگی مشترک باشد.
نظر شما